Nederland heeft een rijke geschiedenis als het gaat om kaas. Al in de middeleeuwen werd er kaas gemaakt, vooral in het westen van het land waar veel veeteelt was. Kaas was niet alleen belangrijk voor de lokale bevolking, maar ook een product om mee te handelen. Vooral Gouda en Edam werden bekend buiten de grenzen. Deze kazen kregen zelfs wereldfaam. De manier van kaas maken is door de jaren heen wel veranderd, maar veel traditionele technieken worden nog altijd toegepast. Boerenkaas, bijvoorbeeld, wordt nog steeds op traditionele wijze geproduceerd, vaak met rauwe melk en zonder toevoegingen. Dat maakt het een product met karakter en een eigen smaak.
In Nederland vind je een breed scala aan kazen, van jong tot oud, van mild tot pittig. Jonge kaas is zacht en mild van smaak en wordt vaak gebruikt als broodbeleg. Oude kaas heeft een vollere smaak en een stevigere structuur. Tussendoor zijn er ook nog kazen die halfoud of belegen genoemd worden. Daarnaast zijn er speciale kazen met kruiden of pitten, zoals komijnkaas, die extra smaak geven. Daarnaast bestaan er regionale specialiteiten die minder bekend zijn, maar zeker de moeite waard. Kaas wordt vaak in rondjes gemaakt, maar soms ook in blokken of kleinere porties, afgestemd op de vraag van de consument.
Extra tips:
Kaas maken begint bij goede melk. Nederlandse boeren letten erop dat de melk van goede kwaliteit is, omdat dit de basis is voor een lekkere kaas. De melk wordt eerst verwarmd, waarna er stremsel wordt toegevoegd. Dit zorgt ervoor dat de melk gaat stremmen en zich scheidt in wrongel en wei. Die wrongel wordt vervolgens gesneden, geroerd en geperst om het vocht eruit te krijgen. Daarna volgt het rijpen, wat per kaassoort kan variëren van enkele weken tot maanden of zelfs jaren. Tijdens het rijpen ontwikkelt de kaas zijn smaak en structuur. Kaasmakers houden het proces goed in de gaten om te zorgen dat de kaas precies de juiste smaak krijgt.
Kaas is meer dan alleen voedsel. Het is ook een onderdeel van feestelijkheden en tradities. Denk aan kaasmarkten in steden zoals Alkmaar en Gouda, waar oude tradities in ere worden gehouden. Hier worden kazen gewogen, beoordeeld en verhandeld op een manier die al honderden jaren hetzelfde is. Voor veel Nederlanders is kaas ook een alledaags product, iets wat bijna elke dag op tafel komt. De Nederlandse keuken maakt graag gebruik van kaas, bijvoorbeeld in stamppotten, op brood en in salades. Kaas blijft daarnaast ook een belangrijk exportproduct. Vanuit Nederland wordt kaas de hele wereld over gestuurd, en Nederlandse kaas wordt in veel landen gewaardeerd vanwege zijn kwaliteit en smaak.
Steeds vaker hoor je over duurzaamheid en hoe producten geproduceerd worden. Ook in de kaasindustrie (ook bevestigd door Kaasgroothandel Geris) wordt hier aandacht aan besteed. Boeren proberen dierenwelzijn en milieuvriendelijkheid te combineren met een goede productie. Dit betekent dat koeien vaker buiten lopen en dat er meer aandacht is voor een duurzame landbouwpraktijk. Voor veel consumenten is dit belangrijk. Ze willen weten waar hun kaas vandaan komt en hoe het gemaakt is. Dit heeft geleid tot meer biologische kazen en keurmerken die duidelijk maken dat het product op een verantwoorde manier tot stand is gekomen.
Kaas hoort bij Nederland en blijft een product met veel verschillende gezichten. Het is een traditie die van generatie op generatie wordt doorgegeven en steeds weer een plek vindt in het dagelijks leven. Of je nu kiest voor een zachte jonge kaas of een pittige oude, de keuze is groot en de kwaliteit hoog. De combinatie van vakmanschap, traditie en moderne inzichten zorgt ervoor dat kaas uit Nederland nog altijd bijzonder blijft.
Ingrediënten:
Bereidingswijze:
Verwarm de oven voor op 200 graden Celsius. Rol het bladerdeeg uit en bestrijk het met een mengsel van de eidooier en het water. Strooi de geraspte kaas gelijkmatig over het deeg en bestrooi met een beetje peper. Snijd het deeg in stroken van ongeveer 1,5 cm breed. Leg de stroken op een bakplaat met bakpapier en draai ze een paar keer om hun as, zodat ze een spiraalvorm krijgen. Bak ze in ongeveer 12 tot 15 minuten goudbruin en krokant. Laat even afkoelen en serveer als smakelijke snack bij de borrel of als tussendoortje.
