Wanneer je aardappels kookt, begint het proces met water dat langzaam opwarmt tot het kookpunt bereikt. Het is verstandig om de aardappels eerst goed schoon te maken, eventueel te schillen en daarna in koud water te leggen voordat je de pan op het vuur zet. Koud water warmt gelijkmatiger op, waardoor de aardappels gelijkmatig gaar worden. De kooktijd van aardappelen koken verschilt flink per formaat. Kleine aardappelen of krieltjes zijn al in ongeveer tien tot vijftien minuten gaar als je ze in kleinere stukken snijdt. Middelgrote stukken hebben meestal vijftien tot twintig minuten nodig om zacht te worden wanneer je ermee bezig bent. Als je grote aardappels heel kookt, kan de tijd oplopen tot zo’n twintig tot vijfentwintig minuten. Dat is een richtlijn en het beste is om de gaarheid te controleren met een vork: als die er makkelijk in glijdt, zijn de aardappels klaar.
Je kunt kiezen of je de aardappels heel kookt of eerst snijdt. Als je aardappels kookt in kleinere stukken, reduceer je de kooktijd duidelijk. Kleine stukjes warmen sneller door en zijn eerder zacht. Bovendien kost het minder energie en tijd dan wanneer je grote, hele aardappels kookt. Hele aardappels hebben een langere kooktijd nodig, zeker als ze groot zijn: de warmte moet helemaal tot in het midden komen. Het snijden in gelijke stukken helpt ook om gelijkmatiger te garen. Voor gerechten zoals aardappelpuree wil je vaak dat de aardappels helemaal zacht worden, dus dan is snijden in blokjes een slimme keuze.
Extra tips:
Niet alle aardappels zijn hetzelfde van structuur. Er zijn soorten die wat steviger blijven tijdens het koken en andere die juist sneller uit elkaar vallen. Vastkokende aardappelen houden hun vorm beter vast en zijn handig voor bij gerechten waar je stevige stukjes wilt. Bloemige aardappels daarentegen breken makkelijker uit elkaar en zijn daarmee fijn voor puree of stamppot. Over het algemeen hebben vaste soorten een kooktijd van zo’n twaalf tot vijftien minuten als je ze in stukken kookt, terwijl bloemige soorten al na tien tot vijftien minuten zacht kunnen zijn. Wanneer je aardappelen kookt, merk je dat de variant die je kiest dus invloed heeft op de tijd die je op het fornuis staat.
Een goede manier om je aardappels te koken is door ze onder water te zetten in een pan en vervolgens langzaam aan de kook te brengen. Het water moet de aardappels helemaal bedekken. Voeg wat zout toe aan het water om smaak te geven. Zodra het water kookt, kun je het vuur wat lager zetten zodat het water zacht blijft koken en niet wild borrelt. Hard koken kan de buitenkant van de aardappels te snel zacht maken terwijl de binnenkant nog stevig is. Door een zacht kookproces krijg je een gelijkmatiger resultaat. Probeer af en toe een stuk aardappel te prikken. Als de vork er makkelijk in glijdt, dan zijn de aardappelen goed gaar en kun je ze van het vuur halen.
Soms kook je aardappels niet alleen om ze los te eten, maar omdat je ze later nodig hebt voor een salade of puree. Voor een aardappelsalade wil je vaak dat de stukken niet uit elkaar vallen, dus dan kan een iets kortere kooktijd wenselijk zijn. Voor puree wil je juist dat ze heel zacht zijn. Houd daarom goed in de gaten hoe lang aardappelen koken en pas dat aan op wat je met je aardappels gaat doen. Het is altijd beter om regelmatig te controleren dan blindelings op tijd te vertrouwen, want iedereen houdt van een iets andere textuur.
De meest gebruikte knoppen op het fornuis zijn simpel. Gewoon water, warmte en tijd. Leg de aardappels in een pan met water, breng aan de kook, laat sudderen en check regelmatig. Binnen tien tot vijftien minuten zijn kleinere stukken vaak klaar. Voor hele middelgrote aardappelen is twintig tot vijfentwintig minuten niet ongebruikelijk. Zo krijg je grip op hoe lang aardappels koken zonder dat je hoeft te gissen.
Aardappels die goed gaar zijn, passen bij veel gerechten. Je kunt ze eenvoudig serveren met een beetje boter en kruiden, of verder verwerken in salades, stamppotten of puree. Door te weten hoe je aardappels koken en hoe lang dit duurt, kun je met vertrouwen in de keuken aan de slag, ongeacht of je een beginnende kok bent of al wat meer ervaring hebt.
Ingrediënten
Bereiding
Smakelijk eten.
